Onze wereld transformeert in een razendsnel tempo. Verandering is van alle tijden, maar de snelheid waarmee deze veranderingen zich voltrekken, neemt exponentieel toe. De digitale revolutie fungeert als een enorme stuwraket, gemonteerd op een personenauto, en stuwt de wereld vooruit met een ongekende kracht.
Data, in al zijn vormen, is het nieuwe goud. Het wordt steeds bepalender voor bestuur, ontwikkeling en de verdeling van welvaart. Data begint de scheidslijn te worden tussen de rijken en de armen, de ontwikkelde en de zich ontwikkelende landen. Landen als Suriname, die vaak worstelen met de dagelijkse overleving, dreigen achter te raken in deze digitale race.
In dit opzicht lijken we met rasse schreden achteruit te gaan, of op zijn best stil te staan. En stilstaan is in deze context achteruitgang, want de rest van de wereld gaat met een duizelingwekkende snelheid door. De recente waarschuwing van UNICEF, gebaseerd op data, dat ruim 40.000 mensen in het binnenland van Suriname lijden onder droogte en watertekort, is een pijnlijke illustratie van deze achterstand.
De situatie zelf is alarmerend, maar het feit dat we via UNICEF, een externe organisatie, op de hoogte worden gebracht van de ernst van de situatie in eigen land, is nog verontrustender. Het roept vragen op over onze capaciteiten en ons vermogen om de eigen bevolking te beschermen. Hoe kunnen we de eigen bevolking helpen als we niet eens de omvang van het probleem kennen?
Hoewel het bekend was dat het binnenland met een langere en intensere droogte te kampen had, ontbrak het aan concrete data over de impact en de directe gevolgen. Hierdoor missen beleidsmakers en verantwoordelijken cruciale informatie om effectief en doelgericht te kunnen handelen, vooral wanneer snelle noodmaatregelen nodig zijn. Dit leidt tot afhankelijkheid van externe hulp, wat op zich niet verkeerd is, maar het gebrek aan inzicht in de eigen situatie is een teken van zwakte en verminderde soevereiniteit. Het is ronduit beschamend dat andere organisaties over meer data en kennis beschikken over de situatie in ons eigen land.
Grote techbedrijven zoals Google, Facebook, WhatsApp, Amazon, Instagram en TikTok verzamelen enorme hoeveelheden data over de Surinaamse bevolking, data die geen enkele instantie in Suriname bezit. Deze multinationals, die via de digitale snelweg toegang hebben tot de Surinaamse markt zonder expliciete toestemming, kunnen, indien gewenst, invloed uitoefenen op het beleid en de strategieën die moeilijk te weerstaan zijn voor lokale politici. Het is twijfelachtig of onze leiders de implicaties van deze machtsverschuiving wel volledig begrijpen.
Wat onze leiders en beleidsmakers waarschijnlijk evenmin beseffen, is dat deze situatie – waarbij anderen meer over ons weten dan wijzelf – de komende decennia alleen maar erger zal worden. Experts op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI) waarschuwen voor een groeiende kloof tussen de rijke en arme gemeenschappen, gedreven door de AI-revolutie. Vanaf 2026, zo voorspellen zij, zullen er in feite twee werelden ontstaan: een wereld van ongekende ontwikkeling en welvaart, aangedreven door AI, en een andere waar het overleven een constante strijd zal zijn. Het is niet moeilijk te raden in welke wereld Suriname dreigt terecht te komen, en de interactie tussen deze werelden zal steeds moeilijker worden.
In Suriname ontbreken vaak dit soort waarschuwingen. We zijn te druk bezig met interne politieke spelletjes, persoonlijke vetes en het IMF. We vergeten de grotere ontwikkelingen en de realiteit die op ons afkomt.
Wat doen we met de huidige realiteit en de toekomst? Data zal de wereld domineren, meer dan ooit tevoren. Het zal bepalen of een volk zich kan ontwikkelen. Net zoals energievoorziening, voedselzekerheid, transport, gezondheidszorg en onderwijs dat in het verleden deden voor soevereiniteit, ontwikkelingskansen en welvaart.
Weten degenen die zich in Suriname opwerpen als leiders en beschermers wat er wereldwijd speelt en welke kant het opgaat de komende decennia? Er is geen enkele indicatie dat we ons veilig kunnen voelen. Op het gebied van data hebben we zo goed als niets in vergelijking met mega-entiteiten die maling hebben aan wat er met ons gebeurt. Begrippen als soevereiniteit en zelfbeschikkingsrecht dreigen holle kreten te worden. Straks bepalen degenen die de meeste data bezitten, de facto wat er in Suriname en de rest van de wereld gebeurt, of we dat nu willen of niet.
